dochodzić do siebie
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • lovecraftowski versus lovecraftiański
    18.12.2017
    18.12.2017
    Od nazwiska amerykańskiego pisarza grozy H.P. Lovecrafta pochodzi nazwa charakterystycznego stylu, a wręcz całego podgatunku literackiego horroru. W polskich tekstach – tych wydanych drukiem oraz tych publikowanych w Internecie – jest on określany zamiennie raz jako lovecraftowski, a raz lovecraftiański. Która forma jest poprawna? A może ich zakres znaczeniowy powinien być odmienny?
  • marki samochodów
    24.01.2002
    24.01.2002
    Jest przepis mówiący, że (pospolite?) nazwy samochodów konkretnych marek pisze się małymi literami. W związku z tym będziemy mieć forda. Niestety, gdy do tego dochodzą nazwy podmarek, nie za bardzo jestem przekonana, co do poprawności form ford focus czy ford mustang, zwłaszcza jeśli dochodzą do tego jakieś dodatkowe numerki, literki, symbole. Wszędzie (w reklamach, folderach i czasopismach) widzi się raczej: Ford Focus RS WRC. Podumowując: jak pisać nazwy podmarek?
  • Narracja razem z przytoczeniem wypowiedzi
    11.02.2016
    11.02.2016
    J. Podracki w Słowniku interpunkcyjnym… (PWN, 1998, seria z krukiem, str. 20) wspomina o możliwości stosowania przecinka bezpośrednio po pytajniku, jednak wśród zamieszczonych tamże przykładów nie znalazłem takiego, który by rozwiał wątpliwości co do oceny takiego zapisu:
    Wszedłem do pokoju, było ciemno, co robisz?, usłyszałem, rozejrzałem się.
    Czy taka interpunkcja (choć z pewnością nie wzorcowa) jest akceptowalna?
  • nazwy firm
    19.05.2003
    19.05.2003
    Czy i jak należy odmieniać nazwy własne typu: Uniqa (firma austriacka), Prumerica (angielska), Tryg, If (firmy skandynawskie), Wuestenrot, Cuprum oraz nazwy składające się z dwóch członów np. Warta Vita, Rejent Life?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Nazwy stadionów

    26.03.2022
    26.03.2022

    W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

  • Niger, nigerski

    28.09.2021
    28.09.2021

    Szanowna Redakcjo,

    intryguje mnie państwo Niger, a ściślej przymiotnik, który mógłby być od niego utworzony. Na nieszczęście Nigru, na mapie świata istnieje Nigeria, więc coś jest nigeryjskie. Co dzieje się z biednym Nigrem? Nie spotyka się raczej formy: "nigryjski". Przecież zdanie: rząd nigryjski został stworzony, zdaje się być dorzeczne i poprawne. Czy zatem pozostaje nam posługiwać się obejściami typu: rząd Nigru się ukonstytuował? Jak rzecz z tym Nigrem się przedstawia?

    Jarek z Lublina

  • Oliwa
    6.08.2023
    11.11.2016
    Szanowna Poradnio!
    Czy powinno się pisać oliwa extra VERGINE czy oliwa extra VIRGIN?
    I czy to prawda, że sformułowanie oliwa z oliwek jest pleonazmem i należy go unikać?

    Pozdrawiam serdecznie
    Dorota
  • O transkrypcji ukraińskich nazw osobowych raz jeszcze

    17.04.2021
    17.04.2021

    Mam pytanie dotyczące stosowania nazwisk ukraińskich w polskich artykułach. Coraz częściej widzę, że stosowane są nazwiska w transliteracji na alfabet łaciński, czasem wg zasad ukraińskich, czasem innych. Np. ‘Sergei Loznitsa’ zamiast ‘Siergiej Łoznica’. Co z zasadami transkrypcji w języku polskim? Czy odchodzą do lamusa? Wiem, że dochodzi tu jeszcze kwestia emocjonalna, tożsamościowa. Obawiam się, że zaczyna być stosowana tu zasada „napiszmy tak, jak właściciel nazwiska sobie życzy".

  • panna cotta
    23.06.2020
    23.06.2020
    Nazwa włoskiego deseru panna cotta znaczy dosłownie ‘śmietanka gotowana’. Słowniki ortograficzne podają, że powinno się to odmieniać panna cotty, panna cottę itd. Zastanawia mnie, dlaczego odmieniać ma się tylko jeden człon. I to przymiotnik, a rzeczownik (panna = śmietanka) pozostaje nieodmienny. Odmiana wygląda tak, jakby to był jeden wyraz pannacotta. W języku włoskim panna cotta oczywiście nie odmienia się przez przypadki, ale w języku polskim mamy możliwość odmiany obu wyrazów.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego